Wczytywanie...

Jako jedna z ostatnich dużych europejskich rzek, które zachowały naturalny charakter, Wisła jest prawdziwym skarbem polskiej przyrody. Ten bezcenny ekosystem jest domem wielu rzadkich i zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt i roślin oraz ulubionym miejscem wypraw licznych miłośników przyrody, zwłaszcza obserwatorów ptaków. Dolna Wisła gości wielkie stada gęsi, kaczek, żurawi i innych ptasich wędrowców, którzy wykorzystują ją jako naturalny korytarz na trasie swoich wędrówek. To także jedna z ostatnich dużych rzek nizinnych, w której przetrwała charakterystyczna fauna ryb. Duże bogactwo gatunkowe zadecydowało o objęciu tej części rzeki ochroną w ramach sieci Natura 2000. Wśród rzadkich i zagrożonych wyginięciem gatunków żyjących w Wiśle na szczególną uwagę zasługuje najcenniejsza z wiślanych ryb – łosoś atlantycki.

Przed epoką przemysłową Wisła była jedną z najważniejszych rzek łososiowych w Europie – wodnym korytarzem, którym łososie wędrowały w górę rzek na tarliska odległe o setki kilometrów od morza, w którym spędzały większość życia. Zanieczyszczenia z miast i zakładów przemysłowych sprawiły, że łosoś wyginął w Wiśle w 2 poł. XX wieku. Dzięki gigantycznemu wysiłkowi tysięcy naukowców, wędkarzy i miłośników przyrody jakość wody w rzece uległa olbrzymiej poprawie. Dziś Wisła znów jest tętniącym życiem ekosystemem, a łososie mają szansę wreszcie na dobre powrócić do rzeki.

Cały ten olbrzymi trud może przekreślić jedna inwestycja – Elektrownia Północ.


Obszar Natura 2000 Dolina Dolnej Wisły (PLB040003)

Dolina Dolnej Wisły to ostoja ptaków o międzynarodowym znaczeniu. Cenne podmokłe łąki, mielizny i starorzecza oraz pozostałości naturalnych lasów łęgowych czynią z niej kluczowe miejsce dla ptaków wodno-błotnych, które zatrzymują się tu by odbyć lęgi, zimować lub odpocząć podczas dorocznych wędrówek. Gniazduje tu aż 28 gatunków ptaków z listy Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, w tym błotniak stawowy, bielik, jarzębatka oraz rybitwy rzeczna i białoczelna (gniazduje tu ponad 10% krajowej populacji!). 9 gatunków lęgowych znajduje się w polskiej Czerwonej Księdze zwierząt. Zimą Wisła jest ważnym żerowiskiem łabędzi, kaczek i traczy. Zimuje tu co najmniej 1% całej europejskiej populacji gągołów. Obszar ten, będąc jednym z głównych korytarzy ekologicznych Polski, spełnia niezwykle ważną funkcję jako powietrzny korytarz migracyjny dla ptaków. Podczas dorocznych przelotów spotkać tu można między innymi kuliki wielkie, stada żurawi i siewek złotych.

Główne zagrożenie dla chronionych tu gatunków stanowi porzucenie tradycyjnego modelu gospodarowania. Jednak stan ich ochrony pogorszy także budowa napowietrznych linii elektrycznych, zasypywanie terenu, melioracje i osuszanie oraz zanieczyszczenie rzeki wynikłe z budowy i eksploatacji Elektrowni Północ.

Położenie względem Elektrowni Północ: w odległości 5,9 km w linii prostej na wschód od głównych budowli, w granicach tego obszaru zlokalizowane będą rurociągi do przesyłu wody i odprowadzania ścieków – na długości 2x ok. 400m – oraz ujęcie wód Wisły do procesów chłodniczych.


Obszar Natura 2000 Dolna Wisła (PLH220033)

Obszar ten chroni najcenniejsze siedliska przyrodnicze i gatunki inne niż ptaki. Obejmuje fragment doliny Wisły w jej dolnym biegu. Wśród tych terenów rolniczych są miejsca, gdzie dolina wielkiej rzeki zachowała charakter zbliżony do naturalnego: wysokie brzegi i starorzecza otoczone zaroślami wierzbowymi oraz pozostałościami lasów łęgowych, niegdyś typowych dla tych terenów, obecnie coraz rzadszych. Żyje tu wiele chronionych i zagrożonych wyginięciem (w tym krytycznie) roślin i zwierząt. Obszar ten chroni aż 9 rodzajów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej i 15 gatunków zwierząt ujętych w Załączniku II tej dyrektywy. Szczególnie bogata jest ichtiofauna obszaru – występują tu takie ryby jak: boleń, różanka, piskorz, koza, ciosa, łosoś atlantycki, jesiotr ostronosy oraz minóg rzeczny. Ponadto na obszarze spotkać można ssaki: wydrę, kilka gatunków nietoperzy, wilka oraz liczne gatunki płazów, z których najcenniejszy jest kumak nizinny. Atutem obszaru jest również bogata gama zbiorowisk roślinnych, wśród których wyróżniają się murawy kserotermiczne porastające wysokie brzegi doliny. Siedlisko to jest domem licznych rzadkich i zagrożonych wyginięciem gatunków owadów, takich jak krytycznie zagrożony chwastosz pluskwiakowiec (Tachysphex fulvitarsus).

Obszar ten oprócz wciąż wysokich wartości przyrodniczych ma też olbrzymie znaczenia dla ochrony malowniczego krajobrazu regionu oraz jego bogatej kultury, w tym licznych bezcennych zabytków, takich jak: zamki krzyżackie, obiekty hydrotechniczne, zabudowa i cmentarze mennonickie oraz liczne grodziska.

Wśród głównych zagrożeń dla obszaru wymienia się rozwój infrastruktury mieszkalnej i transportowej, melioracje i osuszanie terenów. Szczególnie katastrofalny w skutkach byłby zrzut ścieków z Elektrowni Północ.

Położenie w stosunku do Elektrowni Północ: 4,1 km w linii prostej na wschód od lokalizacji elektrowni. W granicach obszaru zlokalizowano planowane miejsca poboru wód i zrzutu ścieków do Wisły, pompownia oraz końcowe fragmenty rurociągów (na dł. ok. 500 m).