Ostatnie ćwierćwiecze było w Polsce okresem ogromnych zmian politycznych, gospodarczych i społecznych. Pod względem wielu wskaźników ekonomicznych, takich jak wydajność pracy, czy produkt krajowy brutto przypadający na jednego mieszkańca, dogoniliśmy najmniej rozwinięte kraje Europy Zachodniej, takie jak Grecja czy Portugalia. Od kilku lat tak imponujące całej wspólnocie międzynarodowej tempo zmian zaczyna spadać, a Polacy coraz bardziej zaczynają odczuwać negatywne skutki zmian. Rosnące koszty utrzymania przy równoczesnym zatrzymaniu wzrostu poziomu płac, coraz wyższe bezrobocie, a także stagnacja na rynku pracy, uderzająca zwłaszcza w najmłodsze pokolenie, świadczą o tym, że w Polsce znów zaczyna się kryzys. Inaczej niż w przypadku dotychczasowych kryzysów tym razem będzie on miał trwały charakter i będzie się wiązał z wieloletnim spowolnieniem, wręcz zapaścią gospodarczą kraju.
Kryzysowi można jeszcze zapobiec. Zdaniem autorów najnowszego raportu „2050.pl. Podróż do niskoemisyjnej przyszłości” Polska musi w najbliższych latach zdobyć się na jeszcze jeden wysiłek związany z całkowitą przebudową państwa i prawa, a także uwolnieniem kreatywności obywateli oraz lepszym wykorzystaniem zarówno umiejętności pracowników i bardziej oszczędnym korzystaniem z surowców naturalnych.
Jednym z kluczowych elementów tej transformacji będzie przebudowa sektora energetycznego. W ciągu najbliższych kilku lat Polska musi wymienić kilkadziesiąt procent swoich mocy wytwórczych wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej. Najprostszym rozwiązaniem, silnie promowanym przez Polski rząd, byłoby zastąpienie starych elektrowni opalanych węglem kamiennym i brunatnym nowymi bardziej efektywnymi blokami korzystającymi z tych samych surowców (jednym z takich zakładów ma być planowana Elektrownia Północ).
Niestety to rozwiązanie ma kilka wad. Po pierwsze, jest bardzo czasochłonne. Budowa nowego bloku w elektrowni to w nawet najbardziej dogodnej sytuacji około 7-10 lat. Tymczasem jeśli wierzyć prognozom tworzonym przez ekonomistów i specjalistów z zakresu energetyki w Polsce może zabraknąć energii już za 3-4 lata. Po drugie, budowa nowych bloków opalanych węglem oznacza dalszy wzrost zapotrzebowania na surowiec, który już dziś jest coraz częściej sprowadzany z zagranicy. Tak to nie pomyłka! Polska od 2008 roku sprowadza na potrzeby swoich elektrowni coraz więcej węgla pochodzącego głównie z Rosji. Jest on tańszy od surowca wydobywanego przez polskie kopalnie. Rosnące uzależnienie od surowca z zagranicy oznacza jednak wzrost nieformalnych wpływów rosyjskich firm wydobywczych i rządu na polski przemysł oraz polityków. Po trzecie, produkcja energii elektrycznej z węgla prowadzi do drastycznego wzrostu zanieczyszczeń, które już dziś przekracza w wielu wypadkach międzynarodowe normy, powodując rocznie śmierć 3-5 tys. Polaków.
Polska energetyka nie musi dłużej opierać się na węglu. Zdaniem autorów raportu „2050.pl. Podróż do niskoemisyjnej przyszłości” niezbędna modernizacja sektora energetycznego nie musi prowadzić do budowy nowych elektrowni węglowych, takich jak Elektrownia Północ. Przyszły rozwój sektora energetycznego można równie dobrze oprzeć na energetyce jądrowej, gazie, pochodzącym ze źródeł krajowych i zagranicznych, zróżnicowanych źródłach energii (w dużej mierze pochodzącej z farm wiatrowych i solarnych), a także po prostu na imporcie energii. Co ciekawe, ostateczny koszt każdego z analizowanych scenariuszy rozwoju, uwzględniający nakłady potrzebne na budowę i utrzymanie mocy wytwórczych, unowocześnienie sieci elektrycznej, a także zakup niezbędnych surowców, jest, w perspektywie kilkudziesięciu lat, ogromny bo liczony w setkach miliardów euro, ale dość zbliżony. Skoro więc możemy dziś wybrać niemal dowolną ścieżkę rozwoju sektora energetycznego po co wybierać akurat energetykę opartą na węglu, której budowa jest czasochłonna, prowadzi do ogromnych zanieczyszczeń, a także uzależnienia naszego kraju od jej – bogatych w surowce naturalne – sąsiadów.
Więcej na stronie: NP2050.pl
